امام حسن ـ عليه السلام ـ داراي قلبي پاك و رئوف نسبت به دردمندان و تيره بختان جامعه داشتند و با خرابهنشينان دردمند و اقشار مستضعف و كم درآمد همراه و همنشين مي شدند و دردِ دلِ آنها را با جان و دل مي شنيدند و به آن ترتيب اثر مي دادند، و در اين حركت انسان دوستانه جز خداوند را مدّنظر نداشتند نيز هيچ گاه هر ضعيف، ناتوان و درمانده، نااميد از درب خانه آن حضرت بر نمي گشت، حتّي خود ايشان به سراغ فقرا مي رفتند و آن ها را به منزل دعوت مي كردند و به آن ها غذا و لباس مي دادند.[1]
امام حسن ـ عليه السّلام ـ تمام توان خويش را در راه انجام امور نيك و خداپسندانه به كار مي گرفت و اموال فراواني در راه خدا مي بخشيد، مورّخان و دانشمندان در شرح حال زندگاني پر افتخار ايشان، بخشش هاي بي سابقه و انفاق هاي بسيار بزرگ و بي نظيري ثبت كرده اند. آن حضرت در طول عمر خود دو بار تمام اموال و دارايي خود را در راه خدا خرج كردند و سه بار نيز ثروت خود را به دو نيم كردند و نصف آن را براي خود و نصف ديگر را در راه خدا به فقرا بخشيدند.[2]
از ابن شهر آشوب روايت شده كه روزي امام حسن ـ عليه السّلام ـ بر جمعي از گدايان گذشت كه پاره اي چند از نان خشك ها را بر روي زمين گذاشته اند و مي خورند، چون نظر ايشان به آن حضرت افتاد از امام دعوت كردند و حضرت از اسب پياده شدند و فرمودند: خدا متكبّران را دوست نمي دارد و با ايشان نشستند و از طعام ايشان تناول كردند و سپس از همه گدايان خواستند كه براي صرف غذا به خانه حضرت بروند و حضرت بر ايشان طعام هايي نيكو حاضر ساختند و به لباس هاي فاخر همه آنها را مزيّن ساختند.[3]
تاريخ از بخشندگي هاي امام حسن ـ عليه السّلام ـ داستآن هاي فراوان به ياد دارد مثلاً روزي عربي به نزد ايشان آمد و درخواست كمك كرد و امام دستور دادند كه آنچه موجود است به او بدهند و قريب ده هزار درهم موجود را به آن اعرابي بخشيدند.[4]
نسبت به كرامتهاي امام حسن ـ عليه السّلام ـ داستآن هاي زيادي در تاريخ آورده شده است كه جاي ذكر همة آنها نيست. امّا وقتي از خود امام پرسيدند، چرا هرگز سائلي را نااميد برنمي گردانيد؟ فرمودند: من هم به درگاه خدا سائلي هستم و ميخواهم كه خدا محروم نسازد و شرم دارم كه با چنين اميدي سائلان را نااميد كنم. خداوندي كه عنايتش را به من ارزاني مي دارد، مي خواهد كه من هم به مردم كمك كنم،[5] لذا به خاطر اين بخشندگي ها و كارهاي نيكويي كه از امام حسن ـ عليه السّلام ـ در مسير خير، احسان و كمك به طبقات درمانده و نيازمند انجام مي گرفت و آنچه را كه داشت به آن ها مي بخشيد باعث شده كه به ايشان كريم اهل بيت گفته شود.
پس با توجه به كرامت ها و بخشش هاي كم نظير و گاهي بي نظير آن امام بزرگوار لقب «كريم» برازنده آن حضرت است. البته بايد توجه داشت كه همه ائمه نور واحد هستند و همه داراي تمام فضايل و كرامات هستند. هر چند كه شرايط زمان و مكان در بروز و برجسته تر شدن برخي از اوصاف آن ها دخيل بوده است. .
منابع:
[1] . زماني، احمد، حقايق پنهان، نشر دفتر تبليغات اسلامي، قم، چاپ اوّل، سال 1375، ص 268.
[2] . قمي، شيخ عباس، منتهي الآمال، انتشارات هجرت، چاپ هشتم، 1374، قم، ج1، ص 417 ـ پيشوايي، مهدي، سيرة پيشوايان، نشر مؤسسة تحقيقاتي امام صادق، چاپ دوّم، 1374، ص 90.
[3] . مجلسي، محمد باقر، جلاء العيون، نشر انتشارات علميه اسلاميه، ص 241.
[4] . شيخ عباس، قمي، منتهي الآمال، پيشين، ص 418.
[5] . قرشي، باقر شريف، زندگاني امام حسن ـ عليه السّلام ـ ، ترجمة فخر الدين حجازي، تهران: نشر بعثت، چاپ اوّل، 1376، ص135. (راسخون)
www.abdulazim.com
